Historia i dzia?alno??

 

 

   Teatr im. Wandy Siemaszkowej jest jedynym zawodowym teatrem dramatycznym dzia?aj?cym od 70 lat na terenie Rzeszowa i województwa podkarpackiego. Jest instytucj? artystyczn? o podstawowym znaczeniu dla dzia?alno?ci kulturalnej w województwie. Oferuje mieszka?com szereg propozycji repertuarowych. Od wielu lat prowadzi tak?e aktywn? dzia?alno?? edukacyjn?.

W 2013 r. Teatr zrealizowa? projekt pt. „Teatr e-misyjny”, wspó?finansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Przedsi?wzi?cie, w swym za?o?eniu, mia?o pomóc, niweluj?c naturalne poczucie niekompetencji, w zbli?eniu m?odych widzów do teatru, bez odzierania go z tajemnicy w?a?ciwej sztuce.

Uczestnictwo w projekcie sta?o si? dobrym pretekstem dla m?odzie?y do samodzielnej refleksji na temat teatru ogl?danego „od kulis”. Dla nauczycieli za? – prze?yt? wspólnie z wychowankami przygod?.

 

 

W roku 2015 Teatr im. W. Siemaszkowej zrealizowa? projekt inwestycyjny pod nazw? Teatr w?drowny, co nie by?oby mo?liwe bez zestawu sk?adaj?cego si? ze sceny objazdowej oraz widowni o konstrukcji namiotowej. Mobilna scena teatralna umo?liwi?a prezentacje poza siedzib? spektaklu „Rycerz nieistniej?cy”, przygotowanego jako przedstawienie plenerowe. Mobilna scena teatralna – importowany w XXI w. wóz ?redniowiecznych histrionów, przypomnia? tradycyjne w?drówki trup teatralnych, które wozi?y swoje spektakle od miasta do miasta.

 

Tak?e projekt Wy?ej ni? po?onina. Saga w VI aktach to wyj?cie poza mury teatru. Przedstawienie o tym samym tytule by?o przezentowane w miejscowo?ciach le??cych w Bieszczadach, oddalonych od du?ych o?rodków kulturalnych. Spektakl, który czerpie z lokalnej twórczo?ci (formu?a „teatru ?ywego”), osadzony w bieszczadzkich pejza?ach by? pokazywany w miejscach, o których opowiada, dla ludzi, którzy tam mieszkaj?. Dwie ods?ony projektu zrealizowanego w 2015 i 2017 r. zaktywizowa?y lokalne ?rodowiska twórcze Podkarpacia i by?y wyj?tkow? promocj? województwa podkarpackiego oraz rzeszowskiego teatru.

 

W 2017 r. Teatr im. Wandy Siemaszkowej w ramach projektu TEATR POLSKA zrealizowa? objazd spektaklu „BEZE MNIE” po miejscowo?ciach oddalonych od centrów ?ycia kulturalnego, w których nie funkcjonuj? teatry instytucjonalne. Celem projektu by?o u?atwienie dost?pu do oferty rzeszowskiego teatru poprzez zwi?kszenie jego mobilno?ci. Oprócz prezentacji spektaklu odbywa?y si? warsztaty edukacyjne konkretnego spektaklu i szeroko poj?tej sztuki teatralnej.

 

     Rzeszowski Teatr jest tak?e organizatorem Mi?dzynarodowego Biennale Plakatu Teatralnego oraz dwóch ogólnopolskich festiwali teatralnych – Festiwalu Nowego Teatru i Rzeszowskich Spotka? Karnawa?owych. W ostatnich latach teatr powo?a? do ?ycia tak?e dwa mi?dzynarodowe wydarzenia – Mi?dzynarodowy Festiwal Sztuk TRANS/MISJE oraz Mi?dzynarodowy Festiwal TRANS/MISJE – Wschód Sztuki.

Teatr jest równie? jednym z czterech o?rodków teatralnych w Polsce zaproszonych do udzia?u w programie Przestrzenie Sztuki, który umo?liwi m.in. prowadzenie dzia?alno?ci anga?uj?cej ?rodowiska lokalne, prezentacje spektakli poza siedzib? teatru, organizacje projektów spo?ecznych i edukacyjnych.

 

Projekt Przestrzenie Sztuki jest finansowany ze ?rodków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, realizowany przez Instytut Muzyki i Ta?ca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego

 

 

Poza dzia?alno?ci? sceniczn? Teatr od 1997 roku prowadzi Szajna Galeri? – po?wi?con? ?wiatowej s?awy arty?cie teatru oraz plastykowi rodem z Rzeszowa – Józefowi Szajnie.

 

     Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie jest instytucj? uwzgl?dniaj?c? ró?norodne potrzeby osób z niepe?nosprawno?ciami. W miar? mo?liwo?ci technicznych, finansowych i organizacyjnych podejmujemy dzia?ania zwi?kszaj?ce dost?pno?? oferty programowej i artystycznej, jak równie? budynków nale??cych do Teatru.

 

  

Historia:

 

Siedziba Teatru im. Wandy Siemaszkowej sk?ada si? z dwóch budynków. Du?a Scena mie?ci si? w by?ym lokum Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokó?”, a Ma?a w dawnej willi rodziny Holzów.

Siedziba Towarzystwa Gimnastycznego powsta?a w latach 1890-1900. Budowa by?a mo?liwa dzi?ki sk?adkom cz?onkowskim Towarzystwa oraz mieszka?ców miasta Rzeszowa. W budynku odbywa?y si? nie tylko ?wiczenia gimnastyczne, ale tak?e go?cinne wyst?py teatru lwowskiego i krakowskiego. Miejsce by?o swoistym centrum kultury, w którym organizowano koncerty i zabawy dla Rzeszowian oraz wystawiano przedstawienia teatrów amatorskich. Funkcjonowa? tutaj tak?e sta?y zespó? muzyczny Meluzyna. O?rodek kulturalny dzia?a? do wybuchu II Wojny ?wiatowej.

Jeszcze w 1935 roku budynek Towarzystwa zosta? powi?kszony. Wyd?u?ono scen? i dobudowano balkon. Zlikwidowano równie? istniej?ce ówcze?nie lo?e. Ko?cem pierwszego budynku jest dzisiejsza portiernia. Natomiast cz???, w której ulokowane s? garderoby, stolarnia, malarnia i zaplecze sceny, jest segmentem dobudowanym.

W czasie dzia?a? wojennych zorganizowano tutaj lecznic? dla rannych ?o?nierzy, g?ównie niemieckich. Co ciekawe, tu? obok, bo w obecnym budynku Biblioteki Wojewódzkiej mie?ci? si? sztab niemiecki, czyli co? w rodzaju dzisiejszego po?rednictwa pracy.

Po wyzwoleniu Rzeszowa 2 sierpnia 1944 roku, kiedy to ?o?nierze niemieccy opu?cili miasto z powodu zbli?aj?cej si? Armii Czerwonej, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokó?” próbowa?o si? ponownie zorganizowa?. Jednak nie na d?ugo. W pa?dzierniku w?adze miasta utworzy?y Teatr Narodowy, a Towarzystwo Gimnastyczne zosta?o w sposób urz?dowy rozwi?zane.

Z kolei inna historia wi??e si? z domem rodziny Holzów, gdzie obecnie mie?ci si? Ma?a Scena im. Z. Kozienia, sekretariat i administracja. Budynek powsta? w 1888 roku i pierwotnie by? parterow? will?. W?a?ciciel-folksdojcz podczas II Wojny ?wiatowej wspó?pracowa? z Niemcami. W chwili wyzwolenia Rzeszowa wyjecha? z Polski i do 1945 roku nie upomnia? si? o pozostawion? posiad?o??, wobec czego miasto skomunalizowa?o obiekt.

 

W 1948 roku na strychu (tam, gdzie obecnie znajduje si? Ma?a Scena) dobudowano sal? obrad dla Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

Te dwa osobne budynki po??czono ze sob? dopiero w 1957 roku. Dobudowano specjaln? przewi?zk?, a przy okazji na samej górze powsta?y równie? pokoje go?cinne i biura ksi?gowo?ci. Pod koniec lat 80. powsta?o dodatkowe przej?cie dla personelu, które wyeliminowa?o konieczno?? przechodzenia do drugiego budynku przez podwórze lub przez Ma?? Scen?.Historia Teatru Narodowego w Rzeszowie si?ga pierwszej po?owy XX wieku. Resort Kultury i Sztuki PKWN zarz?dzi? utworzenie Teatru 7 pa?dziernika 1944 roku.

 

Od 1997 r. w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej mie?ci si? Szajna Galeria – jedyna w Polsce i na ?wiecie sta?a ekspozycja prac prof. Józefa Szajny, jednego z najwa?niejszych artystów XX wieku.

 

 

Poprawiony (wtorek, 22 marca 2022 14:29)